QUÀ GIÁNG SINH

Một đôla tám mươi bảy xu đúng, Della đếm lại số tiền ít ỏi một lần nữa. Không hề có sự nhầm lẫn, chỉ có một đôla tám mươi bảy xu... Ngày mai là lễ Giáng Sinh, cô muốn mua cho chồng một món quà, nhưng với số tiền đó, cô chỉ còn cách ngồi xuống mà khóc. Della sống với chồng, James Dillingham Young, trong một căn phòng nhỏ tồi tàn ở thành phố New York. Họ có một phòng ngủ, một phòng tắm và một nhà bếp. James may mắn hơn cô, vì anh có một việc làm. Tuy vậy, đó không phải là một công việc kiếm được nhiều tiền. Tiền thuê căn phòng này chiếm gần hết lương của anh. Della đã cố gắng rất nhiều để tìm một công việc nhưng vận may đã không mỉm cười với cô. Tuy nhiên, cô vẫn rất hạnh phúc được sống cùng “Jim”, tên gọi thân thương của James...

Della ngừng khóc. Cô lau nước mắt, đứng nhìn con mèo xám trên bức tường cạnh con đường tối bên ngoài. Sự thật lại hiện lên phũ phàng: ngày mai là Noel và cô chỉ còn một đôla tám mươi bảy xu để mua cho Jim một món quà. Cô muốn món quà phải thật sự ý nghĩa và thể hiện được tất cả tình yêu cô dành cho Jim, nhưng cô phải làm sao đây?

Chợt nhìn vào chiếc gương treo trên tường, mắt cô sáng lên. Gia đình có hai vật quý. Một là chiếc đồng hồ quả quýt của Jim. Chiếc đồng hồ này trước đây thuộc sở hữu của cha anh, và trước đó nữa là của ông nội anh. Thứ còn lại là mái tóc dài óng mượt tuyệt đẹp của Della. Cô nhìn mình trong gương, ngập ngừng, buông mái tóc xuống, chải lại cẩn thận, rồi vấn lên, đội mũ và bước ra khỏi nhà.

Cô bước chậm rãi qua các cửa hàng dọc hai bên đường rồi dừng lại trước bảng hiệu “Madame Eloise”. Tiếp cô là một phụ nữ mập mạp, chẳng có một chút vẻ “Eloise” nào cả. Della cất tiếng hỏi: “Bà có muốn mua mái tóc của tôi không?” Vừa nói, cô vừa bỏ mủ để suối tóc nâu đẹp tuyệt vời buông xuống. Đưa tay nâng niu mái tóc óng ả, bà chủ định giá “hai mươi đôla nhé!”

Suốt hai giờ tiếp theo, Della chạy khắp các cửa hiệu tìm mua quà cho Jim. Cuối cùng, cô cũng chọn được một thứ, một sợi dây đeo đồng hồ bằng bạch kim. Cô biết Jim rất quý chiếc đồng hồ của mình tiếc là nó không có dây. Khi Della trông thấy sợi dây này, cô biết rằng nó phải là của anh và cô phải mua nó. Giá tròn hai mươi mốt đôla. Della vội vã trở về nhà với tám mươi bảy xu còn lại. Ngồi trước gương, cô nhìn mái tóc cụt ngủn của mình và thầm nghĩ: “Mình có thể làm gì với nó đây? Mình trông như một con bé con ấy! Không biết Jim sẽ nói gì khi thấy mình như thế này?”

Bảy giờ tối, bữa ăn đã chuẩn bị xong. Della hồi hộp chờ đợi, hy vọng mình vẫn xinh đẹp trong mắt Jim... Thế rồi cửa mở, Jim bước vào, anh dừng ngay lại, trố mắt nhìn vợ. Cô không thể hiểu được anh đang nghĩ gì. Cô sợ. Anh không có biểu hiện giận dữ, cũng chẳng ngạc nhiên. Anh đứng đó, nhìn cô với ánh mắt kỳ lạ. Della vội chạy đến bên Jim: “Đừng nhìn em như thế, anh yêu, em đã bán mái tóc để mua tặng anh một món quà. Tóc sẽ dài ra mà. Em vẫn là Della của anh mà, Jim à!” Jim nhìn quanh rồi hỏi lại như một kẻ ngớ ngẩn: “Em nói là em đã bán tóc à?” - “Đúng vậy, vì em yêu anh! Chẳng lẽ vì vậy mà anh không yêu nữa sao?" Della thổn thức.

Jim vòng tay ôm lấy Della, và rút từ túi áo ra một gói quà: “Anh yêu em, Della, cho dù tóc em ngắn hay dài. Hãy mở cái này ra, em sẽ hiểu tại sao anh sững sờ đến vậy”. Della nhanh chóng mở gói quà và kêu lên sung sướng, những giọt nước mắt hạnh phúc rơi xuống. Món quà là một bộ kẹp tóc xinh xắn rất hợp với mái tóc óng ả của cô. Della đã mơ ước có chúng từ lần đầu tiên trông thấy qua cửa kính một gian hàng. Những cái kẹp rất đẹp và rất đắt tiền giờ đã thuộc về cô nhưng tóc cô thì không còn đủ dài để dùng chúng nữa! Della nâng niu món quà, tràn đầy hạnh phúc: “Cám ơn anh nhé. Tóc em sẽ chóng dài ra thôi Jim... Em cũng có quà tặng anh đây!” Cô hăm hở trao cho chồng món quà của mình. “Đẹp không anh? Em đã tìm kiếm khắp nơi đấy. Nhanh lên, đưa cái đồng hồ cho em. Jim, hãy nhìn nó với sợi dây mới này”.

Nhưng Jim không làm theo lời Della. Anh ngồi xuống vòng tay ra sau đầu mĩm cười nói: “ Em thân yêu, chắc là chúng ta phải cất những món quà này đi thôi, em biết không, anh đã đem cầm chiếc đồng hồ để có đủ tiền mua bộ kẹp tóc cho em...”

Theo William Sydney Porter