Không ít bà mẹ Việt đã từng thèm muốn có được "phép màu" của những ông bố, bà mẹ Tây khi chỉ cần một cái lừ mắt, một câu "No! No!" nhẹ nhàng là lập tức đứa trẻ ngoan ngoãn vâng theo. Liệu có phải trẻ Tây ngoan hơn trẻ Việt, hay những ông bố, bà mẹ Tây có bí quyết "thuần phục" trẻ?

Ngay từ những ngày đầu, tôi thấy các ông bố bà mẹ Tây mới sung sướng làm sao khi họ cứ việc ngồi trò chuyện, uống nước với nhau trong quán để mặc con cái tự chơi trong công viên với nhau.

Công viên chia thành từng khu vực cho từng đối tượng, nhưng đông nhất vẫn là khu vực dành cho trẻ dưới 8 tuổi. Đồ chơi được đổ ra, bọn trẻ chơi với nhau thân thiện, vui vẻ cho dù trước đó chúng chưa hề gặp, không tiếng cãi nhau, không cảnh tranh giành đồ chơi, không có tiếng khóc gọi bố, mẹ… Chơi xong, trẻ tự thu dọn đồ chơi của mình. Nếu có trẻ đang chơi đồ chơi của bạn mà bạn về, chỉ cần nghe thấy câu: "tớ phải về nhà bây giờ" thì cho dù thích đồ chơi đó đến đâu, bé cũng trả bạn ngay.

Nhưng "ngưỡng mộ" nhất với tôi đó là việc ăn của trẻ. Với những trẻ lớn đã đi học mẫu giáo hoặc tiểu học, chúng cầm bánh mỳ hoặc đồ ăn khác mà bố mẹ đưa cho, tự ăn một cách ngon lành; những trẻ bé còn ăn bột, sữa thì "bị" đặt vào xe đẩy và ngồi yên để bố/mẹ xúc cho ăn.

Tôi thường xuyên được chứng kiến cảnh trong vòng 5-10 phút, bé hoàn thành phần bột, cháo, hoa quả nghiền hay sữa của mình. Tôi liên tưởng đến cảnh "cực khổ" mỗi khi cho con ăn của mình, cũng như của không ít bà mẹ Việt. Và ngày ngày đưa con ra công viên chơi, tôi quan sát, tôi để ý xem tại sao họ - những ông bố, bà mẹ Tây làm được những điều mà tôi không thể. Những ngày ở công viên trẻ em đã giúp tôi có những so sánh để nhận ra sự khác biệt giữa hai cách dạy con - của họ và của tôi (và có lẽ là của nhiều bà mẹ Việt), giúp tôi nhận ra và học hỏi được nhiều điều từ cách dạy con của mẹ Tây.

Lòng kiên trì của mẹ Tây với con có lẽ mẹ Việt phải chào thua. Nhiều mẹ Việt băn khoăn tự hỏi làm sao để "không nổi khùng khi chơi với con", làm sao để không nổi cáu khi dạy con học.

Trái lại, mẹ Tây là những người bạn thực sự của con. Mẹ Tây có thể ngồi chơi xúc cát với con, thậm chí, cả với trẻ mới gặp lần đầu đến cả 1-2 giờ đồng hồ. Nếu bé có hành động chưa đúng, mẹ nhẹ nhàng nhưng vô cùng kiên quyết nói "No! No!" (không được) cho đến khi nào trẻ dừng hành động sai trái của mình.

Đặc biệt, mẹ Tây cực kỳ kiên nhẫn lắng nghe những thắc mắc của trẻ và "miệt mài" giải thích cho những câu hỏi "tại sao" của bé mà không hề nổi nóng. Rất nhiều ngày ra công viên, tôi chưa một lần thấy mẹ Tây quát mắng, nặng lời với con.

Những trẻ bé còn ăn bột, sữa thì "bị" đặt vào xe đẩy và ngồi yên để bố/mẹ xúc cho ăn

 

Ngay từ khi còn rất nhỏ, chỉ vài tháng tuổi, bé đã được bố mẹ cho ra công viên chơi cùng các bạn. Với bé dưới 3 tuổi, bố mẹ theo sát từng cử chỉ, hành động của con, từ "No! No!" luôn được họ sử dụng để uốn nắn bé và kèm sau đó là lời giải thích cho lý do "No! No!" ấy.

Ra công viên, tất cả đồ chơi đều là của chung! Những câu như: "Con chơi chung với bạn đi", "Con giúp bạn xúc cát đi", "Con cảm ơn bạn đi"… luôn được mẹ Tây sử dụng. Chính vì được kèm cặp từ nhỏ như vậy nên đến khi các bé ngoài 3 tuổi, bố mẹ hầu như không phải lo lắng gì khi để chúng tự chơi với bạn. Đây cũng có thể là một lý do khiến người Tây làm việc theo nhóm tốt hơn người Việt.

Đây là sự khác biệt lớn nhất giữa cách dạy con của Tây và của người Việt. Nếu mỗi khi trẻ Việt khóc đòi đồ chơi của ai đó thì ông, bà hoặc bố mẹ hay người trông bé sẵn sàng hỏi mượn cho bé.

Với bé Tây, điều này khác hoàn toàn, bé phải tự hỏi mượn bạn, bạn không cho mượn, bé phải "chấp nhận", không được khóc lóc, mè nheo. Bé tuyệt đối không được đòi, tranh đồ chơi của bạn. Khi mượn, chơi xong hoặc bạn về, bé đưa trả bạn một cách tự nguyện, vui vẻ, thậm chí còn giúp bạn thu dọn đồ chơi. Người lớn hầu như không can thiệp vào chuyện của trẻ khi có những cãi cọ, tranh giành nho nhỏ, họ để cho chúng tự tìm cách hòa giải với nhau.

Nếu như một số ông bố, bà mẹ Việt sợ rằng khen nhiều con sẽ kiêu căng, sợ con không có ý chí phấn đấu nên "hà tiện" lời khen với con, thậm chí còn dùng cách "khích tướng" bằng cách chê bai để trẻ "bực mình" mà phấn đấu vươn lên thì các ông bố, bà mẹ Tây lại cực kỳ hào phóng lời khen với trẻ.

Chỉ cần trẻ làm được một việc gì đó cho dù rất nhỏ cũng nhận được câu "rất tốt", "rất giỏi", "rất ngoan". Trẻ luôn được khích lệ để làm việc tốt. Ngược lại, trẻ cũng bị nhắc nhở, phê bình nghiêm khắc khi có hành động chưa đúng dù cũng rất nhỏ.

Nhìn những khuôn mặt vui vẻ của trẻ mỗi khi được khích lệ, tôi chợt nghĩ rằng, có lẽ cách của mẹ Tây hiệu quả hơn cách "khích tướng kiểu chê bai" của một số ông bố, bà mẹ Việt.
 

Bởi rằng, trẻ Việt không phải là những "ông tướng Tàu" thời xưa để có thể nung nấu ý chí, vượt khó khăn, phấn đấu vươn lên để "rửa nhục". Những lời nhiếc mắng, chê bai nặng lời của bố mẹ đôi khi còn làm tổn thương nặng nề tâm hồn trẻ thơ, làm nhụt ý chí của trẻ, thậm chí, ám ảnh trẻ lâu dài.

Nhìn sự ân cần, kiên nhẫn, tỉ mỉ dạy con của họ, tôi thấy rằng, quả thật, kỹ năng giáo dục trẻ của tôi còn "thiếu" và "yếu". Tôi đã hiểu, tại sao trẻ Tây ngoan thế!

Tất cả chỉ bởi vì chúng nhận được một sự giáo dục tốt từ nhỏ, từ chính bố mẹ chúng. Giá như tôi cũng như nhiều bà mẹ Việt khác cũng có được sự kiên trì, nhẫn nại với con, luôn dịu dàng với con, luôn là bạn của con, dành nhiều thời gian hơn để hiểu tâm lý con và bớt nóng nảy hơn trong chăm sóc, dạy dỗ con.