Ngày 04.9.2013, xảy ra vụ việc đáng tiếc ở giáo họ Trại Gáo thuộc giáo xứ Mỹ Yên, giáo phận Vinh.

Ngày 06-9, Đức cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp, giám mục giáo phận Vinh, gửi Thư Chung đến Cộng đồng Dân Chúa giáo phận Vinh, “mời gọi anh chị em cầu nguyện, dâng những hi sinh cũng như những hành động cụ thể để biểu lộ sự hiệp thông với giáo xứ Mỹ Yên và tình liên đới đối với các nạn nhân của bạo lực”.

Các phương tiện truyền thông của tỉnh Nghệ An liên tục cung cấp thông tin và hình ảnh theo quan điểm của chính quyền và lên án bà con giáo dân.

Cho đến lúc này, chưa có một giám mục nào ở Việt Nam lên tiếng. Kể cả Trang tin điện tử của Hội đồng Giám mục Việt Nam cũng không đưa ra một thông tin và nhận định nào. Có thể đọc được ở đó thiện chí của các giám mục nói riêng và người Công giáo nói chung: nghe những chuyện đau lòng xảy ra cho anh chị em mình nhưng vẫn muốn giữ hòa khí trong xã hội, chỉ biết âm thầm cầu nguyện cho họ.

Thế nhưng chính quyền đã không ngừng lại ở đây. Từ ngày 15-9, không chỉ là báo đài tỉnh Nghệ An nhưng chính đài truyền hình trung ương phát sóng cho cả nước, trong phần Thời sự, đã liên tiếp đưa những thông tin và hình ảnh tiêu cực về người giáo dân Mỹ Yên, cùng với những lời lẽ gay gắt, xúc phạm danh dự của Đức cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp, người lãnh đạo tinh thần của hơn 500.000 giáo dân của giáo phận Vinh.

Đến lúc ấy, ngày 18-9, Trang tin điện tử của HĐGMVN mới đăng tải Thư Chung của Đức giám mục giáo phận Vinh, cùng với những tư liệu liên quan. Cùng ngày hôm đó, Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, Tổng giám mục Hà Nội, gửi thư cho giáo phận Vinh, bày tỏ tâm tình “cầu nguyện cho cuộc đối thoại giữa chính quyền và giáo phận Vinh được bắt đầu lại và tiến triển dựa trên công lý, sự thật và tôn trọng lẫn nhau”. Ngày 21-9, các giám mục thuộc giáo tỉnh Hà Nội cũng gửi thư cho Đức cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp, bày tỏ ước mong chính quyền và giáo phận “gặp gỡ đối thoại dựa trên sự thật khách quan và sự tôn trọng lẫn nhau”.

Những động thái trên thể hiện sự hiệp thông sâu xa với giáo phận Vinh, đồng thời phản ánh mối quan ngại của các giám mục và giáo dân Công giáo trước cách hành xử của nhà cầm quyền. Những thông tin một chiều, mang tính áp đặt và thiếu khách quan về vụ việc ở Mỹ Yên không những không giúp giải quyết vấn đề, mà còn gây thêm căng thẳng giữa hai bên và sự bất bình trong cộng đồng Công giáo.

Vì thế tất cả các giám mục gửi thư hiệp thông đều nhấn mạnh đến đối thoại trên nền tảng sự thật và sự tôn trọng lẫn nhau. Đây là chọn lựa căn bản của HĐGMVN cho đời sống và sứ vụ của Hội Thánh giữa lòng xã hội. Để cuộc đối thoại ấy thật sự mang lại ích lợi cho mọi người, cần phải tôn trọng sự thật và tôn trọng lẫn nhau. Các giám mục miền Bắc còn cẩn thận viết thêm tĩnh từ “khách quan” khi nói đến sự thật, nghĩa là trình bày sự thật như nó là chứ không phải như mình muốn. Sự tôn trọng ấy còn được thể hiện qua sự tôn trọng lẫn nhau, trong ngôn từ cũng như hành động. Chỉ khi đó, những va chạm và xung đột trong xã hội mới được giải quyết tận gốc rễ và đem lại bình an đích thực; nếu không, sẽ chỉ là sự “ổn định” bên ngoài và “bình an” của nghĩa địa!

Trong những ngày này, người Công giáo được kêu gọi cầu nguyện tha thiết hơn lúc nào, không phải để phân định thắng thua, nhưng theo lời của Đức TGM Hà Nội, để “cuộc đối thoại giữa chính quyền và giáo phận Vinh được bắt đầu lại và tiến triển”. Để cái đẹp và sự bằng yên ngự trị trên vùng đất mang tên gọi Mỹ Yên.