Ngày thứ Tư 17-08-2016, Toà Thánh đã công bố một Thông báo được chờ đợi từ nhiều ​tháng nay: Qua Tự sắc Sedula Mater (Người Mẹ Ân cần) đề ngày ngày 15 tháng Tám 2016, lễ Đức Mẹ Lên Trời, Đức Thánh Cha Phanxicô đã chính thức thành lập “Bộ Giáo dân, Gia đình và Sự sống”. Bộ này hợp nhất hai Hội đồng Toà Thánh hiện nay là Hội đồng Toà Thánh về Giáo dân và Hội đồng Toà Thánh về Gia đình; hai Hội đồng này sẽ chấm dứt nhiệm vụ và chính thức giải thể vào ngày 1 tháng Chín sắp tới. Trước đó, ngày 04 tháng Sáu 2016, theo kiến nghị của Hồng y đoàn, Đức Thánh Cha đã phê chuẩn để thử nghiệm (ad experimentum) quy chế của “Bộ Giáo dân, Gia đình và Sự sống”.

Lời mở đầu Tự sắc Sedula Mater cho thấy việc chăm sóc gia đình vốn luôn là hành động của Giáo hội: “Từ bao thế kỷnay, Giáo hội, như một người mẹ ân cần, đã luôn chăm sóc và tôn trọng các giáo dân, gia đình và sự sống, khi bày tỏ lòng yêu thương của Đấng Cứu Thế thương xót nhân loại”.

Tiếp đến, Đức Thánh Cha cho biết lý do thành lập Bộ Giáo dân, Gia đình và Sự sống: “Chúng tôi nghĩ đến các giáo dân, gia đình, và sự sống, mà chúng tôi mong muốn giúp đỡ họ, vì họ đang tích cực làm chứng cho Tin Mừng trong thời đại chúng ta và diễn tả lòng nhân hậu của Chúa Cứu Thế”. Ngài giải thích rằng các cơ quan của Giáo triều Roma phải thích ứng với “các tình hình của thời đại chúng ta” và với “nhu cầu của Giáo hội hoàn vũ”.

Tự sắc vừa được công bố đánh dấu một giai đoạn mới trong tiến trình cải tổ Giáo triều Roma, tiếp theo sau việc thành lập Quốc vụ viện Kinh tế hồi tháng Hai 2014 và Quốc vụ viện Truyền thông hồi tháng Sáu 2015. Quy chế của Bộ Giáo dân, Gia đình và Sự sống đã được phê chuẩn tại một cuộc họp của Hội đồng Hồng y Tư vấn ngày 4 tháng Sáu 2016. Sứ vụ chính yếu của Bộ mới là thăng tiến bí tích hôn nhân và bảo vệ sự sống, cũng như đồng hành với các đôi vợ chồng gặp khó khăn hay các phụ nữ đã phá thai.

Việc thành lập Bộ mới cũng là kết quả của việc hai Thượng Hội đồng Giám mục về gia đình đã nhấn mạnh tầm quan trọng của một nền mục vụ gia đình có sự phối hợp tốt hơn giữa Roma và các giáo hội địa phương.

Bộ trưởng của Bộ mới là Đức Giám mục Kevin Farrell (69 tuổi), người Mỹ gốc Ailen, giám mục giáo phận Dallas từ năm 2007. Đức cha Kevin trước đây thuộc Dòng Đạo Binh Chúa Kitô. Các bổ nhiệm tiếp theo cho Bộ mới gồm các thư ký, phụ tá thư ký và cố vấn từ khắp nơi trên thế giới, đại diện cho các bậc sống khác nhau, sẽ lần lượt được thực hiện, theo tinh thần “giáo hội đồng trách nhiệm”.

Khi nhận được tin Đức Thánh Cha bổ nhiệm ngài làm Bộ trưởng đầu tiên của Bộ mới được  thành lập, Đức giám mục Kevin Farrell đã bày tỏ tâm tình với gia đình giáo phận của ngài: 

“Tôi thật vô cùng nhỏ bé với việc Đức Thánh Cha Phanxicô chọn tôi đứng đầu Bộ mới thành lập này. Tôi chờ mong sẽ được tham gia vào công việc quan trọng này của Giáo hội hoàn vũ trong lĩnh vực thăng tiến giáo dân và hoạt động tông đồ giáo dân cũng như chăm sóc mục vụ gia đình theo Tông huấn Amoris Laetitia mới đây của Đức Thánh Cha; và cả lĩnh vực trợ giúp sự sống con người.

Tôi biết ơn Đức Thánh Cha đã tin tưởng tôi, và tôi đón nhận tin này với nhiều cảm xúc lẫn lộn.

Dallas đã là nhà của tôi trong 10 năm qua, và ngay từ đầu, tôi đã nhanh chóng yêu mến những con người đẹp đẽ và văn hoá ở đây. Đức tin mạnh mẽ, lòng tốt và sự rộng lượng của người dân trong giáo phận Dallas còn hơn cả mọi mong đợi của tôi. Các anh em linh mục là những người đầu tiên đón nhận tôi và tôi vô cùng biết ơn về sự cộng tác, tình bạn, những lời khuyên khôn ngoan và những lời cầu nguyện của họ. Một giám mục chẳng làm được gì trong giáo phận nếukhông có sự làm việc vất vả và sự cộng tác của các cha xứ, các cha, các nhân viên giáo phận và mọi người. Tôi tin rằng chúng ta đã cùng nhau hoàn thành nhiều mục tiêu, và còn hướng tới những mục tiêu khác, để tiếp tục xây dựng Giáo hội Công giáo ở Bắc Texas.

Tôi không thể diễn tả cho đủ lòng biết ơn của tôi về tất cả những gì mà các cha, các nhân viên và mọi người đã làm và tiếp tục làm cho tôi và cho giáo phận Dallas. Tôi biết Đức Thánh Cha của chúng ta đang tìm một người mới, như chúng ta vẫn nói, thích hợp với nhiệm vụ chủ chăn. Tôi tin tưởng rằng, sau khi tôi ra đi, Đức cha Greg Kelly sẽ tạm thời giải quyết các các nhu cầu của giáo phận. Xin cầu nguyện cho ngài. Tôi cũng xin anh chị em cầu nguyện cho tôi vào lúc tôi bắt đầu giai đoạn tiếp theo không ngờ này của sứ vụ linh mục. Xin Chúa tiếp tục chúc lành cho giáo phận Dallas”.

Việc thành lập Bộ mới sẽ kéo theo một số thay đổi khác trong Giáo triều Roma: Đức giám mục Vincenzo Paglia, hiện là Chủ tịch Hội đồng Toà Thánh về Gia đình, sẽ trở thành Chủ tịch Hàn lâm viện Toà Thánh về Sự sống kiêm Chưởng ấn Học viện Giáo hoàng Gioan Phaolô II về Nghiên cứu Hôn nhân và Gia đình. Viện trưởng Học viện này sẽ là Đức ông Pierangelo Sequeri, người Ý, hiện đang là Khoa trưởng Phân khoa thần học Bắc Italia ở Milano.

Cuối cùng, Đức hồng y Stanislaw Rylko, người Ba Lan, hiện đang là Chủ tịch Hội đồng Toà Thánh về Giáo dân chưa nhận được bổ nhiệm mới, nhưng theo giới báo chí Ba Lan, có thể sẽ trở thành Tổng giám mục Krakow.